Sarf Malzemeleri

[volkert]

Yağ, hava, benzin filtresi, motor yağı, dişli yağı, fren balataları gibi belli kilometrelerde değiştirilmesi zorunluluk olan sarf malzemeleri için, nerede ve ne kadar, muadili daha ucuza varmıdır sorusuna bu başlık altında yanıt arayabiliriz.Aslında başlığın çıkış noktası 1100 gs için daha ucuz muadil bir yağ filtresi arayışı idi.Yerli üretim Şampiyon CS 1402 filtrenin satıcı tarafından Mann W 712 filtrenin muadili olarak gösterilmesi üzerine 7.5 YTL ye satın aldım.

Şampiyon filtre şu:





Eğer bir filtre anahtarım olsaydı bu filtreyi çoktan takmıştım.Ancak Cem'in bu filtrenin Mann filtrenin muadili olup olmadığı konusundaki şüpheleri beni de huylandırdı.

Aşağıdaki alıntı atom filtre'nin internet sayfasından.

----------------------------------------------------------------------------------

Yağ filtreleri, motor ömrü açısından önemli bir parçadır. Özellikle yüksek güç ve hız uygulamalarında motorun verimli çalışabilmesi için sistemde bulunan yağın gerekli miktar ve hızda dolaşması gerekmektedir. Dolaşımını tamamlayan yağ aracın tankına geri döner ve bir pompa vasıtasıyla tekrar yağlama kanallarına gönderilir. Yağ dolaşımı söz konusu olduğunda, yağ filtresinin ve filtreleme elemanının özellikleri çok büyük önem arz etmektedir. Yağ filtresi içindeki elemanlar özel kağıttan oluşur ve küçük partikülleri tutucu özelliğe sahiptir.Filtreleme elemanı, özellikleri, motor yağ ihtiyacına cevap vermezse verimli çalışma açısından birçok problem oluşabilir. Filtreleme elemanı gözenek büyüklüğü gerekenden büyükse yağ içerisinde bulunabilecek yabancı parçacıklar yağ dolaşım sisteminde tıkanmalara yol açabilir. Bu durumda motor gereği kadar yağlanamaz ve conta yakma, yatak sarma , krank kesme gibi büyük arızalar oluşabilir. Ayrıca filtrelenmeden motora giden bu parçacıklar motor gövdesinde çizilmelere sebep olabilir. Yine filtre yeteri kadar filtreleme yapamayacağından motor yağı kabul edilebilir kullanım ömründen daha önce kirlenecek , filtre henüz kirlenmeden motor yağı değişimi ihtiyacı olacak bu da ekstra bir maliyet getirecektir. Filtreleme elemanı gözenek büyüklüğü gerekenden küçükse yağ filtresi normal kullanım ömründen daha önce kirlenecek ve değiştirilmesi gerekecektir. Kullanıcı bu durumu fark edemediğinde ( çünkü filtre, araç yağ değişim periyodundan evvel kirlenmiş olacak) motorda birtakım arızalar oluşabilecektir. Filtre kağıdının öneminin yanısıra; yağ filrelerinin birtakım kritik parçaları da filtreleme işleminde önemli rol oynamaktadır.Geri dönüş sistemi , aşağı doğru montaj edilen yağ filtrelerinde , filtre içerisinde sürekli yağ bulunmasını sağlayan bir sistemdir. Bu sistem sayesinde motor ilk çalışma esnasında yağsız kalmamaktadır. Böylece oluşabilecek arızaların önüne geçilmiş olur. By-pass sistemi, genelde yağ filtrelerine özel bir sistemdir. Filtre kağıdı kirlenip tıkandığında ; yağ filtre kağıdından geçemez ve filtre içerisindeki yağ basıncı artar. Basınç by-pass yayı basıncına ulaşınca açılır ve motor bloğuna yağ gönderilir. Burada sistemde kullanılan yay doğru seçilmelidir.Eğer açılma basıncı düşük yay seçilirse filtre tıkanmadan da yağ by-pass sisteminden süzülmeden geçer ve motora hasar verebilir. Açılma basıncı yüksek olan yay seçilirse; filtre kağıdı tıkandığında , filtre iç basıncı yay açılma basıncına ulaşıncaya kadar geçen sürede motor yağsız kalabilir ve hasar görebilir. Bu sistemdeki tek sakınca by-pass sisteminden geçen yağın filtrelenmeden motora gönderilmesidir. Bu durumda küçük partiküller motora girerek aşırı çizilme veya aşınmaya yol açabilirler. Bu yüzden yağ filtresinin zamanı geldiğinde değiştirilmesi gerekmektedir. Araç imalatçısı firmaların bakım talimatlarında filtrelerin değiştirilme periyotları verilmektedir. Motor için uygun filtre kullanıldığında, yağ değişimi ile filtre değişimi eş zamanlı hale getirilir. Genelde piyasadaki uygulamada bu şekildedir. Ayrıca filtrenin sac elemanları olan kovan, ring, kapak gibi parçaların filtre çalışma şartlarına uygun olması gerekir. Örneğin sac parçaların filtre çalışma basıncına mukavemeti istenilen seviyede olmalıdır. Sac parça yüzeylerinin korozyona karşı korunması ve birbirlerine bağlantısının muntazam yapılması gerekmektedir. Filtrelerde kullanılan contalar da sızdırmazlık açısından önemli parçalardır. Contaların basınç, sıcaklık titreşim ve süzülen malzemenin özelliklerine karşı dayanıklı olması gerekir. Özellikle üst contalar, filtrenin motora bağlandığı kısma uyumlu olmazsa sistemde yağ kaybına sebebiyet verir ve bu durum önemli hasarlar oluşturabilir. Bu yüzden contanın iç yapısı ve ölçüleri istenilen düzeyde olmalıdır. Filtrenin motora montajının yapıldığı diş kısmı (G) ölçüsünün standartlara uygun olması gereklidir. Motorun çalışması esnasında oluşan titreşimlerle filtre gevşeyebilir, bunun sonucunda da sızdırmazlık problemi oluşabilir. Bu durum istenmeyen arızalara sebebiyet verebilir. Bunun önüne geçmek için diş ölçüsünün, kalite standartlarında belirtilen oranlarda olup olmadığı üretim esnasında kontrol edilmeli ve filtre titreşim testine tabi tutulmalıdır.Ayrıca yağ ve hidrolik filtrelerinde korozyona dayanıklılığı artırmak için iç kılıflar kullanılabilir.
Yağı temizleme yöntemlerine göre filtreler iki temel gruba ayrılabilir:

-Bariyer Tipi Filtreler:

Süzgeç tipi filtre malzemesi kullanılır ve yağ filtreden geçerek temizlenir.

-Enerjik Filtreler:

Kirlenmiş parçacıklar ve yağ, hareket halindeyken gravitasyon ve mıknatıs kuvvetlerinin yardımıyla temizlenir.

Günümüzde üretilen filtreler her iki tipin özelliklerini de taşımaktadır. Bariyer tipi filtrelerin yapısından yola çıkarak onları üç alt gruba ayırabiliriz:

-Döndürerek Monte Edilebilen Filtreler (Atom Tipi):

Bu tip filtrelerde metal aksam daha fazladır ve tek parçalı olarak imal edilirler.. Filtre, paslanmaz çelikten yapılmış bir gövdenin içindedir. Bir metrik veya whitworth ince diş vida vasıtası ile motor üzerine irtibatlandırılır. Filtrenin çalışma ömrü tamamlandığında veya filtre tıkandığında sökülüp atılır.Bu yapıdaki filtrelerin kullanım esnasında mekanik dayanıklılık ve kolay değiştirilebilme gibi avantajları vardır. Motor yağı değiştirilirken filtre indirilmeli, yeni filtrenin contası ilk önce yağlanmalı ve döndürerek motora monte edilmelidir.

-Değiştirilebilen filtreler (Eleman Tipi):

Bu tip filtrelerde kovan veya takma yeri motor üzerinde hazırdır ve filtre bu bölgeye takılır. Çalışma prensibi aynen atom filtredeki gibidir ve esas itibariyle her ikisinin de yapmış olduğu görev aynıdır ancak bu tip filtrelerde elemanlar değiştirilebilir.Yağların önceden temizlenmesi için kullanılan ve örülmemiş malzemelerden yapılan filtreler veya başka bir değişle ikincil filtreler yağlama sistemlerinin bir parçasıdır. Örülmemiş malzemelerden yapılan filtreler kağıt filtrelere nazaran çok daha fazla miktarda kirlenmiş malzeme veya parçacık temizleyebilirler. Bu tip filtreler sadece eleman filtre tıkandığında atılırlar.Fakat bu tip filtrelerin yağın akışına karşı gösterdikleri aşırı direnç onların günümüzdeki içten yanmalı motorlarda kullanılmalarını imkansızlaştırmaktadır.
Günümüzde bu filtrelerin her iki tipi de veya başka tip filtreler de kullanılmaktadır. Otomobillerin yağlama sistemlerinde kullanılacak olan uygun filtrelerin tespiti motorun üretimi esnasında tespit edilmekte ve motorun tipine göre değişmektedir.

Filtrelerin motordaki konumlarına göre yağlama sistemlerini üçe ayırabiliriz :
-Tam akımlı sistemler: Bu tip sistemlerde yağ filtresi direkt motora bağlıdır. Bu şekilde motordaki tüm yağ filtreden geçer. Fakat bu durumda filtrenin mukavemetinden dolayı motora doğru yağ akımı sınırlanır ve motordaki yağ basıncı azalabilir. Bundan dolayı tam akımlı sistemlerde subap kullanılmaktadır.Valfın görevi motora doğru yağ akımını hızlandırmaktır. Bu subap yağ filtresinin veya motorun içinde de olabilir.
-Kısmen akımlı sistemler: Bu tip yağlama sistemlerinde yağ filtresi motora paralel olarak bağlanmıştır. Filtrenin bu konumda olması sirkülasyonda olan yağın sadece % 10 unun filtreden geçmesi demektir. Geriye kalan yağ (yaklaşık % 90) doğrudan motorun içinde dolaşıp tüm sistemleri yağlamaktadır.Bu sistemde temizlenmiş yağ oranı gittikçe azalır ve filtre tıkanır.
-Kombine filtrasyon sistemleri: Bu sistemde iki filtre mevcuttur ve yukarıda açıklandığı gibi çalışırlar. Yağ pompasından gelen yağ ilk önce filtrenin ilkinden geçer ve sonra ikiye ayrılır. Yağın büyük bir oranı(yaklaşık % 90) direkt motora gider ve kalan yağ (yaklaşık % 10) temizlenmek için ikinci filtreye gider. İki filtrenin de yağlama sistemine monte edilmesi yağlamanın verimliliğini arttırdığı gibi filtrelerin kullanım süresini de uzatır.
Döndürerek monte edilebilen filtreler dış görünüşte birbirlerine çok benzemelerine rağmen iç yapıları oldukça farklıdır. Motorun yağlama sisteminde, filtrelerin randımanlı çalışmalarını garanti edebilmek için, çalışma parametrelerini çok iyi dengelemek gerekmektedir. Bu parametreler etkili temizleyebilme, emme kabileyeti, yağ akımının uygun mukavemeti, çalışma basıncı ve filtrelerin yapı özellikleri ( motordaki yeri, iç sübapların tipi, filtrelerin ve contaların ebatları )dir.

Yağlama sistemlerinin yapısına göre döndürerek monte edilebilen filtrelerde üç tip iç sübap kullanılmaktadır:
-Nippel sübaplı : Bu sübap yuvarlak biçimli bir kauçuk parçasıdır . Filtrenin dış tarafına monte edilir ve yağın geri yağ pompasına dönmesini önler.
-Çevre sübaplı: Bu sübap her zaman filtrenin içinde bulunur ve yağ temin eden sistemin bir parçasıdır. Eğer motorda böyle bir sübap yoksa kullanılır. Bu sübabın temel görevi motor soğuk halde çalıştırılırken veya çok kullanımdan dolayı filtrenin tıkandığı durumlarda, yağ sirkülasyonunun devamlılığını sağlamaktır. Döndürülerek monte edilen filtrelerde iki tip çevre sübap mevcuttur. Alt taraftaki çevre sübap, filtrenin alt kısmına; üst taraftaki çevre sübap da, filtrenin üst kısmına monte edilir. Yağın dolaşımını temel filtrenin üzerinden sağlamak da çevre sübabın görevleri arasındadır. Eğer dolaşım çok hızlı olursa, birikmiş kirli parçacıklar yeniden yağa karışarak tümünü kirletecek ve bu da motorun çok çabuk aşınmasına neden olacaktır. Bu olumsuz etkilerden kaçınmak için filtreyi daha sık açıp temizlemek gerekmektedir.Üst sübap kirli parçacıkların temiz yağ ile karışmasını önler. Aynı zamanda eğer sübap açık ise, filtreden yağ akımını kolaylaştırdığı gibi yolu da kısaltmış olur. Bu şekilde motora optimum koruma sağlanır ve filtrede toplanan kirli parçacıklar temiz yağa geri dönemez.
Antisifon sübabı: Bu sübabın temel görevi yağın fitreden motora geri dönmemesini sağlamaktır. Eğer filtrelere antisifon sübabı monte edilmiş ise motorda dönen aksamların kuru kuruya , veya yarı kuruya sürtünmesi önlenmiş olur. Bu olaya kuru çalıştırma denir ve motorun çok hızlı bir şekilde aşımasına neden olur. Buradaki amaç aşınmayı asgariye indirmektir. Antisifon sübabı filtreyi değiştirirken de motorun yağsız kalmasını önlemiş olur. Bu şekilde motor da, çevre de kirlenmiş yağlardan korunmuş olur. http://www.atomfilter.com/yag.htm
----------------------------------------------------------------------------------

Görüldüğü gibi filtre konusu öyle göründüğü gibi basit değilmiş.En azından ben öyle zannediyordum.Filtrenin orta vidalama göbeğinin takılacak yere uyması ile iş bitmiyor.Ebat olarak aynı bir filtre, motorun ihtiyacı olan filtrenin yerine geçmiyor.Ebatlar dışında basınç kriteri de var.10 lira-20 lira ucuz diye alıp motora taktığımız filtre benim anladığım kadarıyla ilk etapta değil ama kirlendiği zaman segman kırmaya, motoru kilitlemeye götürecek kadar hasara yol açabilir.Anlamadığım ise mesela ybr 125 in yağ filtresi olmamasına rağmen uzun ömürlü ve sağlam bir motor olması.

[volkert]

Sampiyon cs 1402 ile orjinal bmw filtresini yanyana görelim.





Resimde de görüldüğü gibi orjinal filtrede plastik bir kapak var içeride.Bu by-pass özelliği herhalde.Orjinal filtre 33 lira.Sampiyon cs 1402 7,5 lira idi.Bir de hiflo diye bir filtre gördüm, 25 ytl.Bunda da içeride kapak mapak yoktu.

[volkert]

Uzun uğraşlardan sonra filtreyi çıkarmayı başardım.



Yeni filtrenin contasını parmağımla yağlayıp yerine takıyorum.



Filtreninde üzerinde yazıldığı gibi temas noktasından sonra yarım tur, sağolsun Cem'in yapıp gönderdiği filtre anahtarı ile sıkıyorum.İşim bittikten sonra üzerindeki filtrenin neden bu kadar zor çıktığına ve filtre anahtarı ile tutulamadığına bakıyorum.
Çıkan filtre şu



K&N filtreyi hepimiz iyi olarak biliriz.Ben bu fikrimden vaz geçtim.Filtre anahtarı ile çıkarılabilecek şekilde yapılmamış.Anahtarın tuttuğu yüzeyde anahtar için gerekli köşeli yüzey yok.Tamamen yuvarlak.Sadece 17 numara bildiğimiz açık ağız yada yıldız anahtar ile tutulabilecek bir civata başı yapılmış.Biraz zorlandı mı yamuluyor.Aşağıdaki resimden de ne kadar uğraştığım anlaşılabilir.

Bir daha böyle bir filtre takmayacağım için, bu kadar uğraşmama da gerek kalmayacak.

[volkert]

Serviste ön frenin tek diski için bir çift orjinal balata 107 ytl.Gittim şöyle birşey aldım:









Ferodo marka bir çift balata 45 ytl.Sorunsuz kullanıyorum, memnunum.

[volkert]

Benzin filtresi değişim periyodu 20.000 km.de bir.Servis kitabında şöyle bir not da var:Eğer benzin temizse 40.000 km.de bir.



Orjinal benzin filtresi serviste 22 euro+ % 18 kdv.Fiyat değerlendirmesi için:Daha önce ybr 125 orjinal benzin filtresi sormuştum, 20 ytl idi. 1 liraya da filtre vardı.F 650 gs dakar'ın benzin filtre fiyatı 108 euro imiş.

Çıkan eski filtre.54.000 km de ilk defa gün yüzüne çıkıyor.Zaten bu yüzden kısa süre sonra benzin pompası da arıza yaptı.



Filtrenin çeperi çok sağlam.Delebilmek için betonun üzerine koyup keski ve çekiçle giriştim.Filtrenin darbe alması sonucu yarılması benzin kaçırması falan mümkün değil.Dışarıya almış olsak, dışarıda motora kelepçe ile tutturulmuş filtreyi delecek yamultacak şiddette darbe motoru da yamultur!Filtrenin dip ve boru bağlantı kısımları daha da kalın.Yani hortum bağlantı yeri de kolay kolay eğilip kırılmaz.Bence mümkün değil.Özel olarak alet edevatla tutup uğraşmak lazım.

Günlerdir dışarıda bekleyen ve tamamen kuruyan filtreden bir tatlı kaşığı tortu döküldü



Filtrenin içi bildiğimiz kağıt filtre.

[volkert]

Dişli yağı için kullandığım ürün :Petrol ofisinin SAE 80/90 w hypoid GL5 dişli yağı.3 litresi 17 ytl.

[Basri]

R1100GS için MANN yağ fitresi
http://www.mann-hummel.com/mf_prodkata_eur/index.html?ktlg_page=6&prdsl=2533&ktlg_lang=1&ktlg_01_mrksl=6&ktlg_01_mdrsl=2&ktlg_01_modsl=9&ktlg_01_fzkat=&ktlg_01_fzart=4&ktlg_subpage=0&gobackToPage=1

Benzin filtresi
http://www.mann-hummel.com/mf_prodkata_eur/index.html?ktlg_page=6&prdsl=6700&ktlg_lang=1&ktlg_01_mrksl=6&ktlg_01_mdrsl=2&ktlg_01_modsl=9&ktlg_01_fzkat=&ktlg_01_fzart=4&ktlg_subpage=0&gobackToPage=1

[volkert]

Motoru aldığımda K&N hava filtresi üzerinde geldi.İlk duyduğumdan beri yıkanıp temizlenip tekrar kullanılan filtre fikri bana itici geldi.Temizleme yöntemleri ve solüsyonlar bir filtreyi ilk günkü gibi yapmakta ne kadar başarılıdır emin değilim.

Ancak google, adv, yerli forumlar derken ara tara kafam karıştı.Bu konuda da bir anlaşmazlık var.Kimisi yağlı filtrelerden çok memnun kimisi kullan at kağıt filtreleri savunuyor.Şöyle bir test sonucu buldum, en iyi fikir bundan çıktı.

http://www.roadkill.com/~davet/moto/air.filters.html

Sonuç açık ve net.

-Bmw nin orjinal kağıt filtresi küçük partikülleri tutmada K&N filtreden 2 kat daha başarılı.

-Bunun yanında K&N filtrenin hava geçirgenliği kağıt filtrenin 2,5 katı.

-Kumlu alanlarda her iki filtrenin performansı aynı (düşük).Bu tür ortamlarda sadece yağ banyolu filtreler başarılı(kamyonlarda var benim bildiğim).

-Kağıt filtrenin malum, temizlenebilirliği pek yok, sadece hava tutarak temizleniyor ve belli km sonunda yenisi ile değiştiriliyor.K&N filtrenin satışında etkili olan temizlenebilirlik özelliği tabloya göre %100 değil.Hatta yağ banyolu filtreler ile karşılaştırıldığında başarısız denilebilir.Temizlenilebilirlik %60 olarak görünüyor.

Tüm bunların ve kullanıcı yorumlarının ışığında benim yorumum şu oldu.
Eğer motosikletten performans artışı bekliyorsan, temiz yollarda kullanan cadde motorcusuysan K&N filtre al tak, memnun kalırsın.

Arasıra araziye çıkan, dağ bayır dolaşan, köy yolları, bozuk, toz toprak dolu şehirler arası yollarda km yapan adamın, K&N ile işi olmaması lazım.Bu vatandaş motor üreticisinin önerdiği kağıt filtreyi alacak takacak.Hiç öteye beriye bakmaya, oradan oraya koşturmaya gerek yok.

K&N filtrenin üretici firma tarafından yazılmış temizleme yöntemini okudum.İlk etapta içeriğini bilmediğim bir solüsyon ile üzerindeki mevcut yağlı-kirli kısım temizleniyor.Çeşme altında su tutuluyor, kesinlikle basınçlı su olmayacak denmiş.Sonrasında kurumaya bırakılıyor, kuruduktan sonra yine içeriğini bilmediğim başka bir malzeme ile yağlanıyor.Bir süre süzülmesi için bekleniyor.

Bu işlemi para ile yaptıranlar varmış! Motorcuya gidip filtreyi bırakıyor, ertesi gün alıyor.İşlemin gidişatına bakılırsa hakikaten birkaç saat harcamak gerekiyor.

1.Pratik değil.
2.Pis iş.
3.Enduro için uygun değil.


Filtreyi söktüm, önce basınçlı hava tabancası ile içinden dışa doğru hava tuttum.Sonra soğuk su ile çeşme altında yıkayıp kova içindeki suyun içine bıraktım.Suya bir miktar bulaşık deterjanı ekledim ve 1 saat kadar o şekilde bıraktım.1 saat sonra kovaya baktığımda su kahverengi koyu bir renk almıştı.Filtreyi duruladım.Bu sefer yaklaşık 40 derecelik sıcak su içine deterjan ekleyerek filtreyi içine bıraktım.Bir kaç saat sonra baktığımda suyun üzeri kırmızımsı yağlı bir sıvı ile kaplanmıştı.Bu sıvı filtenin kendi yağlı sıvısı.Diş fırçası ile temizleyip duruladım, kurumaya bıraktım.

Şu an filtrenin rengi değişti.Kırmızı renk gitti.Muhtemelen yağlı kısmı kayboldu.Üretici firma filtreyi kesinlike deterjan, benzin yada benzeri çözücüler ile yıkamayın, filtrenin yapısı bozulabilir diyor.

Ancak çeşitli sitelerdeki kullanıcı uygulamaları çok farklı.Mazotla temizleyenden, solvente yatırana kadar türlü çeşit yöntem deneyen var.Kimisi üzerine 10 numara yağ ekleyip işlemi tamamlıyor, kimisi de yağ falan eklemeden takıp kullanıyor.Kime sorsan çok memnun!
Bence bu şekilde filtrenin ne durumda olduğunu anlamaya imkan yok.Laboratuar ortamında test edilmedikçe o işlemlerden geçirilen filtrelerin ne kadar önleyici olduğu anlaşılamaz.Büyük partikülleri sünger bile koysan tutuyor, pegaso'nun filtresi süngerdi.Ama pegaso karbüratörlü motordu.Enjeksiyonlu motorda hava filtrasyonunun daha iyi mi sağlanması gerekir diye düşünüyorum...emin olamıyorum.1100 gs in hava kutusu girişindeki sensör filtrenin ortasına bakıyor.Bu sensör neyi ölçüyor?
Enjeksiyonlu olsun, karbüratörlü olsun, iyi filtre edilmiş temiz bir hava muhakak ki motor için daha faydalı.Motordaki kirli havadan kaynaklanan aşınmalar minimuma iner.Fakat gözle görünmeyen küçüklükteki bu partiküller gerçekten motoru ne kadar aşındırır?Ya da aşındırır mı?Zaman içerisinde yağlama sistemindeki köşe bucak noktalarda tıkanmaya sebep olur mu?Tüm bunlar muhakkak daha önceden sorulmuş ve neticesi bulunmuş sorular.Cevabı ben bilmiyorum.

Velhasıl kelam, bu destanı okumayı başardıysan, sevgili arkadaşım öncelikle seni tebrik ediyorum.
Enduro motor kullanıyorsan, ki buradaki herkes bu tanımlamaya uyuyor, normal kağıt filtreni tak git.K&N ma ne yorma kendini.

[volkert]

Dün gece yağ ile ilgili bütün akşam saatlerce araştırıp hazırladığım uzunca bol linkli bir yazı yazıyordum, sonlara doğru kafam iyice çorba oldu yanlışlıkla sayfayı kapat simgesine bastim!

Neyse şimdi tekrar toparlamaya çalışacam.

R 1100 serisi için repair manuel'in 7. sayfasında bmw nin önerdiği yağın özelliği şu:

API classification SE,SF,SG; CC or CD specification

Aradım taradım viskozite ile ilgili bir mecburiyet bulamadım.Clymer'a baktım orada da viskozite seçimi için bir tablo vermiş.Bak buraya ona göre kendin karar verip koy demeye getirmişler.



Fotoğrafta görüldüğü gibi;

SAE 20W50 -10 +40
SAE 20W40 -10 +30
SAE 15W50 -20 +30
SAE 15W40 -20 +20
SAE 10W50 -30 +10
SAE 10W40 -30 +5
SAE 10W30 -30 0

Ayrıca

SAE 20 -20 +10
SAE 30 0 +30
SAE 40 +20 +50

viskozite değerlerine göre yağların iş yaptığı sıcaklıklar böyle.

Şu anda 1100 gs de kullandığım yağ


Büyük bir alışveriş merkezinden 4 litresini 30 ytl ye almıştım.

Arkasındaki yağ açıklaması





Tür: SG/CD

Repair manuel ne demişti:

API classification SE,SF,SG; CC or CD specification

Yani bu yağ, bmw nin motor için işaret ettiği motor yağı tanımlamasına uyuyor.

Viskozite tablosuna baktığımızda İzmir'in mevsimsel sıcaklık değerleri göz önune alındığında en uygun viskozite aralığının 20W50 ye uyduğu görülebilir.

Fotoğraftaki yağ r 1100 serisi için uygun mineral bir yağdır.Markayı göz ardı ediniz.Marka ile işimiz yok.

[Basri]

K&N hava filtresi;
Ben 13.000 km dir kullaniyorum. 10.000 km olunca temizlemistim, temizleme kitini 40 liraya Gurkan`dan aldim, gecen sene 30 liraydi almamistim, zam gelmis. 10.000 de bir temizlersem kit bana omur boyu gidecek gibi. Bana cok pratik geldi, memnunum, bir performans farki gormedim, tozlu toprakli yollara hic girmiyorum, bana uyar yani. Musluk altinda yikadiktan sonra tam kurumasi cok zaman aliyor, gunes altinda yarim saat beklettim ama hala su cikartiyordu, bekleyemedim oylece yagladim, yag filtreye nufuz ederken kalan suyu disari atiyor fakat dogru degil tabi, tam kurumasini beklemek lazim. Ben memnunum, tam bana gore, bir kere para harca ve omur boyu unut

Motor yagi;
3000 km once ben de Ersen`in koydugu yagdan koydum, Castrol GTX 20-50. Kipa`dan almistim, ambalaji 4 lt, tam bize gore, kalninida zaten eksilttikce ekliyorsun ve eklemek gerektiginde 1 litelik ambalajlar bakkalda bile satiliyor

Gelecek sanziman yagi degistirmede "katki" eklemeyi dusunuyorum, yapan var mi daha evvel?

[volkert]

Şanzıman yağı ile ilgili başka yerde konuştuk aslında onları da buraya taşımalı.

Malumunuz, 75-140 gl5 sentetik dişli yağı tavsiyeleri yazılmıştı.Basri araştırma yapmıştı, litresi 50 liraya bulmuştu ama küçük ambalajı yoktu.

PO nun büyükçe bir yağ mağazasına gittim.Daha önce dişli yağını da buradan almıştım, çeşit bol. Ancak sentetik dişli yağı yok.Tüm dişli yağları mineral yağ.

85W-140 GL5 diye mineral bir yağ var.3 litresi 20 lira. Benim dişli kutusuna ve arka tekerlek dişlisine doldurduğum yağ sayfanın yukarısında var. 80W-90 GL5 dişli yağı.Şu anda motorda olan bu yağ ile 85W-140 arasındaki farkı PO nun sitesinden aktarıyorum:

Yoğunluk (15 °C de) 0.898 (80W-90) 0.908 (85W-140)

Kinematik viskozite
40 °C de 153.4 / 368.8
100 °C de 14.8 / 25.9

Akma noktası -24 / -12

Gördüğünüz gibi her iki yağın 15 derece sıcaklıkta yoğunlukları arasında pek bir fark yok.Ancak 40 derece de viskozite 85W-140 da çok yüksek yani yağın yapışkanlığı çok fazla.Enerji kaybına sebep olacaktır.2 katından fazla fark var.Sıcaklık arttıkça fark azalıyor ama taa 100 derece de 2 katın biraz altına iniyor.Bizim motorlarda şanzımanın 100 derece sıcaklığa ulaştığını zannetmiyorum.Motor yağının sıcaklığı normal seyirde 55 derece falan (5 çizgi).

Şanzımana yağ doldurduktan sonra Cem'in dişlileri çevirip ne kadar zor döndüklerini yazdığını hatırlarsınız herhalde.

75W-140 sentetik motor yağı- şu 50 lira olandan bahsediyorum.Çok üstün teknolojili bir yağ olsa gerek.Aksi durumda 140 viskozite bu şanzımana çok gelir.Yani şanzıman sıcaklığı arttığı zaman viskozite yüksek gibi görev yapıyor manasındaki bu yağın, şanzıman sıcaklığının ne kadar arttığını bilemediğimiz zaman faydasından halen şüphelenmeketeyim.

Şanzımana ince yağ dolduranları da duymuştuk.Hiç şüphesiz dişliler fıldır fıldır çok rahat dönecektir.Ama malumunuz yağ uzun ömrü sürdürecek kalınlıkta olmadığı için şanzıman dişlileri yağın inceliği ile orantılı olarak daha hızlı aşınacaktır.Hatta aşınmayacak dişliler aşınmaya başlayacaktır.

75 alt değer viskozitesi daha az sürtünme daha az enerji kaybı demek.Güzel bir şey.
140 üst değeri uzun ömür, yüksek koruma demek.İkisini birleştirip sentetik (mineral yağa göre üstünlüğü konusunda şüphe yok) bir yağ üretmek iyi fikir.Yinede 140 üst değeri bana çok fazla geliyor.Bizim normal kitap üst değeri zaten 90. Ne gerek var 140 viskoziteye?

Castrol'ün SAF-XO 75W-90 diye sentetik bir dişli yağı var (GL5) . 75W-140 ile arasındaki bariz fark şu:

İlkinde yakıt ekonomisinden bahsedilmiş. 75W-140 da böyle birşey yok. Ama bunun asıl özelliği sesleri kesmesi.Yani kalın yağın sesleri kestiği iddia ediliyor ki bu zaten Basri abinin aradığı şey.Yani doğru adresi bulmuş.
İlgili linkler:

http://www.castrol.com/castrol/productdetailmin.do?categoryId=73020037&contentId=6009029

http://www.castrol.com/castrol/productdetailmin.do?categoryId=73020036&contentId=6009028

Not:Bugün benzin pompasını 55 liraya buldum.Bundan daha ucuza bulabilirmiyim emin değilim ama 50 liranın altına alınabileceğini tamhin ediyorum.Filtresi ve soket uyumu için ek bir soket vardı.Tam bize göre.Hatırlarsanız ben yazdan önce 125 liraya almıştım.

[volkert]

K&N yağ filtresi : 13 eur (kdv dahil)

Orjinal bmw yağ filtresi :16 eur + kdv.

Hava filtresi (bmw) : 19 eur + kdv

Benzin filtresi (bmw) : 22 eur + kdv

Alternatör kayışı (servis fiyatı) : 21 eur (kdv dahil)

Debriyaj teli : 33 eur (kdv dahil)

Debriyaj maneti müşürü : 22 eur (kdv dahil)

Benzin deposu flanşı o-ring'i : 6 eur + kdv

[volkert]

Daha önce benzin filtresinin içine bakmıştık, yağ filtremizin içine bakmadan önce filtrenin çalışma prensibini anlatan alttaki resime bir göz atalım.Şampiyon filtre sitesinden. http://www.sampiyonfilter.com.tr/muhendis.html



Aslında bu resimden herşey gayet net anlaşılıyor.Filtreyi kesip biçmeye gerek yok ama bir değişikliktir, bulunsun.

İşe başlıyorum.


Alt kısmı açınca kalınca bir yay ortaya çıkıyor.


Bu yay, içerideki kağıt filtreyi alttan dış çepere doğru (filtrenin vidalı ağız kısmına doğru) kuvvetlice bastırıyor.Yay çok sert.Bütün filtrelerde var herhalde.


Yukarıdaki çizimde anlatılan, motordan gelen kirli yağın geldiği küçük delikler ve filtreden geçirilmiş yağın motora geri döndüğü ortadaki tek büyük delik açıkça görülüyor.


Kağıt filtremiz.


İşte bunca zamandır ortalığı velveleye verdiğim, filtrenin içine bakıldığında görülen, plastik kapak sandığımız şey.Aynı zamanda filtreyi bu kadar uğraşıp yarmış olmama değdiren keşiftir benim için.


Bu şey çok ince, zar gibi, ufacık bir filtre.Görünen siyah plastik de bu ince zarı tutan dış çerçeve.By-pass anında filtre edilmeden motora geri yollanan yağın son bir gayretle filtre edilmesine yarıyor.Özellikle ufak motor kullananlar bilir.Mesela kinetic de aynı bunun gibi bir benzin filtresi vardı, 1 liraya satılıyordu.Karbüratörlü motorda benzin basınç altında olmadığından depodan gelen benzin bu filtreden yavaşça geçerek az çok filtre ediliyor.Fakat basınç altında bu filtre ne kadar iş yapar bilmiyorum.Ancak bmw bunu test edip koymuş olsa gerek.

By-pass yayı.


Bu yayın altında lastik conta var.Basınç artınca yayı itip yağ aradan geçiyor.Bu parçanın üzerine yukarıdaki ince zar filtre oturuyor.

By-pass parçası çıkmış, tek başına kağıt filtre.


Dışarıdan sağlam filtrenin deliğinden baktığımızda, plastik muhafazalı ince zar filtre çıkartılınca şöyle görünüyor.


Bu alışık olduğumuz pekçok filtrenin görüntüsü.Yani hiflo, bosch ve diğer muadil filtrelerin dibinde görünen metal çıkıntı by-pass valfi.



Sonuç: Daha önce savunduğum, mutlaka orjinal bmw yağ filtresi takılmalı fikrimden vaz geçiyorum.By-pass özelliği olan her türlü filtre takılabilir.Yeterki by-pass yayının açılma basıncı aynı olsun.

Yağ basıncı ile ilgili olarak repair manuel'in 55. sayfasında şu bilgiler var:

Pressure differential needed to open bypass valve --------------- 1.5 bar

Pressure relief valve opens at --------------------------------------------- 5.5 bar

Operating pressure ------------------------------------------------------------ 3.5 - 6 bar

Oil pressure warning ligt comes on below ---------------------------- 0.2 - 0.5 bar



Motor yağının normal çalışma basıncı 3.5 - 6 bar arasında demiş.Basınç 5.5 bar'a çıktığında rahatlatma valfi açılıyor.Ancak benim anlamadığım rahatlatma valfi nedir? By-pass harici bir valfse en alttaki büyük yay olması lazım.Eğer o değilse by-pass valfi için verilen 1.5 bar değeri neyin nesidir anlamadım. "Pressure differential" yağ basıncı değişikliği manasına mı geliyor?

[Basri]

Ersen, çok faydalı oldu, sağol.

O zaman Beemerboneyard'dan Bosch yağ filtresi kullanmanın bir mahzuru yok.

Doğru mu anlamışım ?

[volkert]

Çeşitli sitelerde gördüğümüz, bu motorlar için uygun diye satılan tüm filtreler alınabilir.Önemli olan filtrenin bypass tip filtre olması.

Aslında şöyle bir ince ayrıntı var...

Bypass yayının çalışma basıncı her filtrede aynı olmayabilir(büyük ihtimalle de böyle).Mesela bir otomobil modeli için bypass yayı belki daha yüksek basıçta çalışıyordur.

Ancak bizim motorlara uygun olduğu belirtilmiş bu muadil filtrelerde (bosch vs.) yay çalışma aralığı orjinal filtre ile aynıdır.Dolayısıyla kullanabiliriz.Zaten öyle olmasa adam peynir ekmek gibi altışar altışar set halinde satamazdı bu filtreleri.

yinede içine bakıp, bypass yayı çıkıntısını görmeden hiçbir filtreyi takmam!

[Basri]

Gelen cevaplari beraber takip edelim.
Siparis vermeden once iyice ogrenelim

http://www.advrider.com/forums/showthread.php?p=8879291#post8879291

[Basri]

Bu sitede guzel seyler var

http://www.euromotoelectrics.com/default.asp