Bir R1100GS sanziman hikayesi..

[Basri]

94 R1100 GS ilk cikan 1100GS ve R850 GS sanzimanini oldugu gibi ustune koymuslar, insanlar binmis, denemis, problemler rapor edilmis, en sonunda, 97 nin 6. ayinda bir takim iyilestirmeler yapmislar.

Ben 94 11GS imi 78000 de aldim, aldigimdan beri sanzimandan gelen sesler kesilmedi, performans olarak bir problem yoktu fakat sesler rahatsiz ediciydi.

Neydi bu sesler;

- 1. ve 2. viteslerde, motor gaz vermeden kendi halinde giderken gelen lakirti, lukurtu, vuruntu.

- Motor isindigi zaman, yani 30 dakikalik bir yoldan gelip bosa akdiginiz zaman, debriyaji siktiginiz zaman nispeten kesilen agir vuruntu.

Dedigim gibi bir performans sorunum yoktu fakat rulmanlarin dagilip dislilere zarar vermesi korkusuyla sanzimani actik ve rulmanlari, keceleri ve debriyaj balatasini degistirdik.

Sesler azaldi fakat her viteste gelen bir tikirti basladi, belkide diger seslerden dolayi bu tikirtiyi duymamistim. Bu tikirtiyi fazla kafama takmadim.

Bir gun Kusadasi'ndan kalkip Istanbul'a yola ciktim. Amacim hem bir araba bakmak, arabayi begenirsem almak, sevgili arkadasim Ilyada (Cem) ile tanismak, arabayla Kusadasi'na donmek, motoru Cem'e birakmak, Cem'in de firsat buldugu zaman motorla Kusadasina gelmesiydi

Sabaha karsi Cem ile bulustuk, tanistik, Cem hemen motora bindi ve tikirtiyi farketti, tikirti artmisti. Motorun o sekilde Kusadasi'na donmemesine, sanzimanin Istanbulda tekrar acilmasina karar verdik.

Ilk once bu forumlarda da adi sikca gecen meshur bir ustayi aradik. Malzeme haric, acip toplayip kapatmaya 700 YTL istedi, kendisine hayirli isler diledik.

Daha sonra BMW R11XX lerle fazlasiyla asina, her gun 1-2 sanziman acip kapatan bir ustayi aradik. Musait oldugu zaman Cem'in dukkanina gelip yapmasi uzere 200 YTL ye anlastik. Bu arada Cem de konuyu ogrenmis olacakti.

Ben araba almadim, motoru Cem'in dukkaninda birakip otobusle Kusadasi'na dondum.

Usta bir aksam Cem'in dukkanina geldi ve sanzimani dagitti.



Tespitler;

1. vites dislisinin altindaki hilal surtmus.



priz direk dislisi biraz asinmis



Cem kullanilmis fakat yeni ayarinda parcalar buluyor, sanziman toplaniyor, Cem motoru test ediyor, ustaya anlasildigi gibi 200 YTL odeniyor ve Cem Kusadasi'na gelmek uzere yola cikiyor.

Telefonlasiyoruz, problem yok fekat 300-400 km sonra tikirti tekrer basliyor, sanziman yag akitiyor ve asiri isiniyor.

Cem yolda R1100 u olan bir arkadasa ugruyor, Clymer ve Haynes in kitaplarini aliyor, Kusadasi'na geliyor.

2 gunde kitaplardaki ve PDF formatindaki sanziman tamir bolumlerini Turkce'ye ceviririyoruz, Cem notlar aliyor.

Tahminlerimiz;

Yag akitma;
Problem degil, kece degisecek fekat kitaplardan yakaladigimiz ipucu diyorki; frezeli milleri keceden gecirirken mutlaka milin ucuna iki kat para bandi sarin yoksa frezeli disler keceye zarar verir ve yag kacirir

Tikirti;
Hilallerin bagli oldugu "drum" dan supelendik, ortalanamamis, hilal 1. vites dislisine veya kamasina surtuyor, biraz asagi veya yukari alsak kurtaracak fekat bu sefer diger iki hilal gonyeden kacacak ve onlar surtecek

Asiri isinma;
3 tane disli gurubundan bir tanesinin veya hepsinin milinde yeterli bosluk yok, kastiriyor, isiniyor.

Disli guruplarimiz;



Eger Avare gurubu veya cikis gurubu yada her ikisi birden sikiysa problem yok cunku kitaba gore 0.05 - 0.15 mm bosluk veriyorsunuz rahatliyor.

Fekat priz direk yani giris mili sikiysa preload ayari lazim

Cunku;

94-97/6 R11 sanzimanlarinda tapered bearing (konik rulman) kullanilmistir



Sonraki modellerde clean bearing (kapali rulman) vardir.



Clean bearing kullanilan disli guruplarinda 0.1 mm mil boslugu (end play) verebilirsiniz fekat tapered rulmanli guruplarda preload ayari gerekir.

Nedir bu preload ayari;

Sanzimani toplayip yagini ekledikten sonra masanin ustune koyuyorsunuz, priz direk milinin disarida kalan frezeli ucuna disaridan bir kol takip saniyede 1 tur hizla ceviriyorsunz ve 15 Nm buluyorsunuz.

Olmadi bastan...

Cem problem diil, hallederiz dedi 8O

Cem otobusle Istanbul'a dondu, ben sanzimani sokturup sandiklayarak kargo ile Cem'e gonderdim.

Cem, usta musta bulastirmadan tek basina sanzimani acti.

1. vites dislisi bir burc uzerinde donuyor, rulman yok, burcta bir delik ve yag kanali var, dislinin bagli oldugu milin ici bos ve yag geziyor, mildeki delik burctaki deligi karsiliyor ve yaglama sagliyor.

Burc asinmis, disli yalpaliyor, hilale surtuyor, tikirti yapiyor.

Cem gerekli parca listesini verdi, numaralarini buldum, Borusani aradim.

1 takim kece
1. vites dislisi burcu
ivir zivir pullar

Borusan- Beyefendi, ne parcasi bunlar, bu numaralar bizim kayitlarda yok
Basri -94 R11 sanziman parcalari
Borusan-Biz sanziman acamiyoruz, komple sanziman getiriyoruz
Basri -Zaten siz acmayacaksiniz, Almanya bu numaralari bilir, lutfen siz siparis verin.

15 gunde parcalar geldi.

Cem'in deyimiyle bir cay bardaginin yarisini doldurmayan ivir zivir 250 YTL

Cem sanzimani topladi, sandiklayip bana gonderdi, ustune taktik.

Motorum su anda 99000 km de va sanzimanim 94 senesinde fabrikdan ciktigi gibi.

TESEKKURLER CEM..

Benim unuttuklarimi Cem'in kendi uslubuyla yazmasini ve bende olmayan fotolari eklemesini bekliyorum.

Yukarida bahsi gecen ustalarin isimlerinin aciklanmasini Cem'in inisiyatifine birakiyorum

Selam, sevgi, Basri......

[volkert]

Bu müthiş hikaye ile ilgili olarak Cem'le birşey konuşmuştuk yolda, sanırım hatırlayacaktır.Şanzımanı kapatan ustanın araya conta olarak ne kullandığını sormuştum.Çok ince bir kat sıvı conta sürdüğünü söylemişti."Demek ki ustalık buymuş, biz olsak sıvı contayı bol bol sürer her tarafı sıvı conta yapardık" diyerek kendimizle dalga geçmiştik.Çok gitmeden şanzımanın yağ kaçırdığını gördük!

Cem sen nasıl yaptın conta işini?

[Basri]

Çok gitmeden şanzımanın yağ kaçırdığını gördük!

O yag sivi contanin oldugu yerden degilde keceden geliyormus.

Yeni bir sey ogrendim bu arada;

Sanziman yagi degistirdiginiz zaman,

Miknatisli yag tahliye tapaniz soyle gorunecek



Uzerindeki yagi dikkatlice aldiktan sonra yagin alti boyle gorunecek,



Bu metal camurunu iki parmaginiz arasinda ovusturun.

Krem hissi veriyorsa, tebrikler, saglikli bir sanzimaniniz var.
Parmaklarinzda metal parcaciklari hissediyorsaniz, ilerde sanziman tamirine harcamak uzere para biriktirmeye baslayin.

Cem yag koyup gondermisti bana, 500 km sonra degistirdim yagi, tapanin ustundeki birikinti Arko krem gibiydi valla